Atatürk’ün 18 Mart’tan çabucak evvel yazdığı mektup: Başarılı olacağım

18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 110. yıl dönümü münasebetiyle yurt genelinde merasimler düzenleniyor.

Şehitlerin ve gazilerin anıldığı bu günde tarihi vesikaların detayları da dikkat çekiyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, Çanakkale Deniz Zaferi’nden 1 gün evvel Mustafa Kemal Atatürk’ün Maydos Mıntıka Kumandanı iken 17 Mart’ta arkadaşı Madam Corinne yazdığı mektuptaki bir ayrıntıya dikkat çekti.

Dr. Sabah, Fransızca yazılan mektubun, Mustafa Kemal’in ileri görüşlülüğünü, kendinden ne kadar emin olduğunu yansıttığını vurguladı.

Mustafa Kemal Bey’in 19’uncu Tümen Kumandanı iken 25 Şubat 1915 sabahı Eceabat’a geldiğini söyleyen Dr. Sabah, “Burası Mustafa Kemal Atatürk’ün 25 Şubat ile 25 Mart tarihleri ortasında yani bir ay boyunca Maydos Mıntıka Komutanlığı vazifesi esnasında kullandığı karargah binasıdır.

Mustafa Kemal Bey Eceabat’a geldiğinde burada 9’uncu Tümen bağlısı olup ve kendisine bağlanan 26’ncı ve 27’nci alaylarla birlikte tıpkı vakitte Maydos Mıntıka Komutanlığı’nı yürütmüş ve 1 ay bu misyonu sürdürmüştü.

Maydos Mıntıka Komutanlığı misyonunu üstlenmesiyle birlikte Mustafa Kemal Bey birebir vakitte Gelibolu Yarımadası’nı muhtemel bir çıkarmaya karşı da savunmakla yükümlü bir subay haline gelmişti” sözlerini kullandı.

“BİGALI MEHMET ÇAVUŞ BÜYÜK BİR ROL OYNAMIŞTI”

Dr. Sabah, kelamlarını şöyle sürdürdü:

Yani Gelibolu Yarımadası’nın çıkarmaya karşı savunulmasının sorumluluğu birinci derecede Mustafa Kemal Bey’e ilişkin olmuştu. Hakikaten 4 Mart 1915 tarihinde bu türlü bir hadise gerçekleşmiş, 19 Şubat ve 25 Şubat tarihlerinde Çanakkale Boğazı’nın giriş istihkamlarını tahrip etmek ve münasebetiyle Birleşik Filo’nun boğaza girişini emniyetli bir hale getirmek için gerçekleşen akınlar sonucunda sağ kalan ya da tahrip edilmemiş topları yok etmek maksadıyla İngilizler tarafından hem Seddülbahir’e hem de Kumkale’ye tahrip müfrezeleri çıkarılmıştı.

Fakat o gün Mustafa Kemal Bey ise bu karargah binasında değil, Cevat Paşa ile birlikte Kilitbahir’deki istihkamları denetlemek için Kilitbahir’de bulunmaktaydı. Bu esnada ise Seddülbahir’de Bigalı Mehmet Çavuş namında bir askerimiz büyük bir fedakarlık ve kahramanlıkta karaya çıkan tahrip müfrezelerinin geri atılmasında büyük bir rol oynamıştı.

Eceabat’a dönüşünde bu haberi alan Mustafa Kemal Bey çabucak 26’ncı Alay’a telefon ederek ‘Oraya gelişime kadar İngilizleri derhal denize dökün’ buyruğunu vermiş ve akşam saatlerinde oraya vardığında emrettiği üzere İngilizlerin döküldüğünü görmüştü.

“MEKTUPTA EBEDİYEN BAŞARILI OLACAĞINI SÖZ ETMİŞTİR”

Yaşanan olaylardan sonra 17 Mart tarihinde Mustafa Kemal Bey’in arkadaşı Madam Corinne’ye mektup yazdığını söyleyen Dr. Sabah, “Mustafa Kemal Bey, bu mektupta bir ay boyunca burada olduğunu, bir aydır Çanakkale Boğazı’nı savunduğunu ve şayet burada kalmaya devam ederse ebediyen başarılı olacağını söz etmiştir. Aslında bu öngörüsünün Çanakkale Muharebelerinde ne kadar haklı olduğunu ve gerçekleştiğini de ilerleyen süreçte göreceğiz.

Nitekim muharebelerin ilerleyen süreçlerinde yalnızca Arıburnu’nda değil, Conkbayırı’nda ve Anafartalar’da da kendinden emin bir formda bu muvaffakiyete ulaşmış ve mektupta yazdığı üzere öngörüsünde haklı çıkmıştı. Hakikaten bir gün sonra 18 Mart hadisesi gerçekleşmiş lakin o esnada karadan bir harekat gerçekleşmemişti. Fakat gerçekleşmiş olsaydı karadaki birlikleri komuta eden kişi olarak Mustafa Kemal Bey bu çıkarmaya karşı koyacaktı.

Kendinden emin bir biçimde başarılı olacağını öngören Mustafa Kemal Bey olasıdır ki bu çıkarmaya karşı da aslında başarılı olacaktı. Fakat 18 Mart hadisesinden sonra Mustafa Kemal Bey’in Maydos Mıntıka Komutanlığı misyonu son bulmuş ve 5’inci Ordu’nun kurulmasıyla birlikte kendisine de ordunun genel ihtiyatı olma vazifesi verilmişti.

Bunun üzerine de tümeniyle birlikte Bigalı köyüne intikalini tamamlamıştı. Hep başarılı olacağını söz eden Mustafa Kemal Bey, 25 Nisan’da çıkarmalar başladığında kendi inisiyatifiyle adeta ateşten gömleği de giyerek, 57’nci Alay ile birlikte büyük bir sorumluluk örneği göstererek harekete geçmiş ve daha birinci gün Çanakkale Muharebelerinin seyrine çok büyük ölçüde etki etmiştir” tabirlerini kullandı.

“MEKTUPTA YAZDIĞI ÜZERE ÖNGÖRÜSÜNDE HAKLI ÇIKMIŞTI”

Mustafa Kemal Bey’in 3 Mayıs 1915 tarihinde Harbiye Nazırı Enver Paşa’ya bir mektup gönderdiğini belirten Dr. Sabah, “Bu raporda da ‘Zamanında Maydos Mıntıka Kumandanı iken almış olduğum önlemler değiştirilmemiş olsaydı şu an düşmanın karaya çıkmasına müsaade edilmemiş olabilirdi. 5’inci Ordu kumandanı Liman Paşa bizi, askerimizi ve memleketimizi tanımadığı için ve layıkıyla tanıyacak bir müddeti de bulunmadığı için çıkarma noktalarını açık bıraktı’ diyerek aslında Maydos Mıntıka Kumandanı iken almış olduğu önlemlerin ne kadar yerinde olduğunu söz etmişti” dedi.

MEKTUPTAKİ O İFADELER

Mustafa Kemal Atatürk’ün arkadaşı Madam Corinne yazdığı mektubun Türkçeye çevirisinde ise şu tabirler yer alıyor:

İki aydır buradayım ve Çanakkale Boğazı’nı müttefiklerin ihraç teşebbüsünde bulunan donanmalarına ve kuvvetlerine karşı müdafaa ediyorum. Bu ana kadar aziz Corrine, daima muvaffak oldum ve tıpkı yerde kalırsam, kuvvetle ümit ediyorum ki ebediyen da muvaffak olacağım.

Burada benim ismimin duyulmamasına hayret etmemeli, zira ben önemli bir muharebenin kahramanı olarak Mehmed Çavuş’a gurur kazandırmayı tercih ettim. Olağan kuşku etmezsiniz ki muharebeyi yönetim eden sizin dostunuzdu ve savaş gecesi muharebelerin saflarında Mehmed Çavuş’u bulan da o idi.